Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «جام جم آنلاین»
2024-04-27@12:03:00 GMT

منطقه علیه دلار

تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۹۵۱۷۲

منطقه علیه دلار

چین مدت‌هاست که می‌خواهد شاهد افزایش قدرت پولی خود در تجارت بین‌المللی باشد. پکن سال‌ها تلاش کرده است تا پذیرش ارز خود را در سراسر جهان افزایش دهد. از فوریه سال۲۰۲۲ چین از تسریع کاهش دلار سود زیادی برده است، زیرا بسیاری از کشورها از جمله آرژانتین، برزیل، روسیه، امارات متحده عربی و سایر کشورها در حال تکمیل تسویه حساب‌های تجاری با چین به یوآن به جای دلار آمریکا در سال جاری هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حالا کشورهایی که آمریکا آنها را به شدت تحریم کرده است، مانند روسیه و ایران، رهبری روند دلار‌زدایی را بر عهده دارند. موضوعی که در این گزارش به آن پرداخته‌ایم. 

کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در نظام اقتصاد جهانی بسیار سازگار هستند. این کشورها طرفدار ثبات و نظارت مبتنی بر قوانین هستند و هیچ علاقه‌ای در کمک به تحولات ندارند. بنابراین اگر روند دلارزدایی رخ دهد، آنها باید به عنوان بازیگران ثانویه یا ثالث در نظر گرفته شوند، نه رهبران. با این حال، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به طور عملی به دلارزدایی واکنش نشان می‌دهند. در ابتدای سال جاری محمد الجدان، وزیر دارایی عربستان سعودی در مجمع جهانی اقتصاد در داووس با بلومبرگ درباره باز بودن این کشور برای بهبود تجارت از طریق تجارت با ارزهای غیر دلاری صحبت کرد. در سال۲۰۲۲، مقامات سعودی نیز اعلام کردند که در حال بررسی فروش نفت به چین به یوآن هستند. با این حال در آن زمان بسیاری از تحلیلگران معتقد بودند چنین صحبت‌هایی احتمالا بیشتر در مورد تلاش برای به دست آوردن اهرم فشار بیشتر بر واشنگتن از طریق ایجاد نگرانی در میان مقامات آمریکایی است و کمتر در مورد قصد واقعی برای شروع صادرات عربستان سعودی به ارزهای دیگر است. خارج از شورای همکاری خلیج فارس، سایر کشورهای خاورمیانه نیز علامت‌هایی از روند دلار‌زدایی ارسال می‌کنند. 

مسیر جدید

چین اولین معامله انرژی خود در ماه مارس را با واردات حدود ۶۵هزار تن گاز طبیعی مایع(LNG) از امارات متحده عربی به یوآن انجام داد. شرکت ملی نفت فلات قاره چین و TotalEnergies این معامله را از طریق بورس نفت و گاز طبیعی شانگهای انجام دادند. با توجه به این‌که این معامله اولین معامله در نوع خود بود، اهمیت آن را نباید نادیده گرفت.  با این حال همانطور که راشل زیمبا یکی از اعضای ارشد مرکز امنیت جدید آمریکا به TNA گفت: این قرارداد بیشتر اثبات مفهوم و پروژه‌ای آزمایشی است تا نشانه‌ای از حجم معاملات آینده. این معامله در واقع نمونه‌ای آزمایشی در حوزه ارزها و سیستم‌های پرداخت در حال انجام است.

روند دلارزدایی در عراق

پس از این‌که برخی کشورها اعلام کردند که تجارت خود را بدون دلار انجام می‌دهند عراق نیز در این مسیر گام برداشته است. عراق تصمیم گرفته دلار را از تجارت داخلی خود حذف کند؛ این سیاست اگرچه به منزله دلارزدایی در بازار این کشور است. نکته قابل توجه اینجاست که واشنگتن نظارت زیادی بر بانک مرکزی عراق دارد و این روند شاید خیلی باب میل یانکی‌ها نباشد. عراق اعلام کرد که از ابتدای سال آینده تمام تراکنش‌های پولی خود را فقط به دینار انجام خواهد داد. این سیاست با هدف کمک به کنترل بیشتر نرخ ارز در بازار آزاد این کشور انجام می‌شود. بانک مرکزی عراق همچنین به دنبال آن است تا تجارت خارجی این کشور را به ارزهایی غیر از دلار از جمله یورو، درهم امارات، لیر ترکیه و روپیه هند انجام دهد. اگرچه بانک مرکزی عراق توانسته بود از سال۲۰۰۴ به بعد به یک ثبات نسبی در کنترل بازار ارز برسد اما از سال گذشته و با تنگ‌تر شدن حلقه نظارتی آمریکا علیه این کشور ارزش دینار در برابر دلار در بازار آزاد عراق تا حدود زیادی 
کاهش یافته است.

تجارت همسایگان

ایران ۱۰‬میلیارد دلار به عراق در سال۱۴۰۱ صادرات داشته که عمده آن محصولات نهایی است و نزدیک به ۲۰درصد مجموع صادرات ایران را شامل می‌شود همچنین درپنج ماهه ابتدای امسال میزان صادرات‌ایران به این کشور معادل ۳.۵میلیارد دلار محاسبه‌شده که رشد ۱۸.۵درصدی را نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته نشان می‌دهد.بنابراین این آمارها به روشنی نشان‌دهنده اهمیت استراتژیک کشور عراق در نقشه تجارت ایران است. البته صادرات به عراق از یک جهت دیگر نیز اهمیت دارد. برخلاف صادرات ایران به کشورهایی همچون چین که عمدتاً شامل نفت، مشتقات نفتی و مواد اولیه است، بیشتر صادرات ایران به عراق محصولات نهایی است، با وجود این تغییرات در ساختار اقتصادی عراق می‌تواند اثراتی را بر روابط تجاری ایران بگذارد.

جدایی دلار و دینار

جهانبخش سنجابی شیرازی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق: تقریباً از قبل از سقوط صدام، به صورت نانوشته و غیررسمی در کنار پول ملی، دلار آمریکا هم به عنوان پول رایج و مصرفی مردم عراق، مورد استفاده قرار می‌گرفت و قیمت بسیاری از کالاهای پردوام مصرفی و سرمایه‌ای بر پایه دلار تعیین می‌شد. از ابتدای دولت آقای السودانی با توجه به مداخلات فدرال رزرو آمریکا و البته جهت‌گیری دولت عراق برای نهادینه کردن پول ملی و تثبیت ارزش پول ملی، سعی کردند پول رایج و ملی را به عنوان ملاک معاملات داخلی قرار دهند و محدودیت‌هایی را درعرضه دلار ایجاد کنند؛ از جمله این‌که در ماه‌های گذشته میزان فروش دلار بانک مرکزی به شبکه بانکی و صرافی عراقی ازحدود ۲۰۰میلیون دلار به کمتر از ۵۰میلیون دلار کاهش دادند.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: دلار تجارت تجارت جهانی صادرات ایران روند دلار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۹۵۱۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایران بازار عراق را از دست می‌دهد؟ | واکنش معاون وزیر صمت به رقابت ترکیه با ایران در بازار عراق

به گزارش همشهری آنلاین، عراق یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران است و عراق نیز به ایران نیاز دارد. به همین دلیل، هر دو کشور حساب ویژه‌ای برای توسعه مبادلات باز کرده‌اند و می‌خواهند تا سال ۱۴۰۶، ارزش تجارت دوجانبه را با افزایش ۱۰۰ درصدی به ۲۰ میلیارد دلار برسانند؛ اما ایران تنها تاجر حاضر در بازار عراق نیست و برای این هدف باید با ترکیه، به‌عنوان قدیمی‌ترین رقیب و حتی چین و عربستان رقابت کند.

البته هدف‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری برای تجارت ایران و عراق موضوع جدید نیست و در دهه ۹۰ چندین بار بر این هدف‌گذاری تأکید شده است. حتی در سال ۱۳۹۷، که عراق در بحث واردات از ایران، از چین نیز سبقت گرفت و به بزرگ‌ترین مشتری ایران تبدیل شد، گمان می‌شد قبل از سال ۱۴۰۰ رؤیای افزایش تجارت دوجانبه به ۲۰ میلیارد دلار محقق شود؛ اما تحقق این هدف فقط به خرید کالاهای ایرانی از عراق منوط نیست و باید مکانیسم‌های رقابتی در بازار عراق، نیاز این کشور به موازنه تجاری و خنثی کردن تبعات تحریم‌های ظالمانه غربی نیز مدنظر قرار گیرد.

چرا تجارت با عراق مهم است؟

اهمیت عراق برای ایران از چند منظر مطرح است. اول اینکه تجارت با این کشور عمدتاً توسط بازرگانان بخش خصوصی انجام می‌شود و سهم کالاهای ساخته شده و دارای ارزش‌افزوده بالا در آن زیاد است. به همین دلیل است که اهمیت تجارت با عراق، حتی از امارات که ارزش مبادلاتش با ایران به سه برابر عراق می‌رسد، بیشتر است؛ چراکه امارات برای ایران یک پایگاه تجاری است و بنا به شرایط تحریم جایگاه مهمی در تجارت با ایران پیدا کرده است درحالی‌که عراق با مبادلات مستقیم و بدون واسطه به شریک استراتژیک تجارت ایران تبدیل شده است.

بررسی آمارهای تجارت خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ حاکی از این است که از بین ۴ شریک اول تجارت خارجی ایران، تراز تجاری کشور بدون نفت، با چین، امارات و ترکیه منفی و با عراق مثبت است. در حقیقت عراق بدون احتساب نفت، بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران محسوب می‌شود و بخش عمده تجارت ۹.۸ میلیارد دلاری با این کشور ربطی به نفت نداشته است.

نکته دیگر اینکه سهم زیادی از تجارت با عراق، مستقیم یا غیرمستقیم به بنگاه‌های کوچک و متوسط از گلخانه‌ها گرفته تا شرکت‌های تولیدی کوچک اختصاص دارد و تقویت آن به بهبود واقعی وضعیت کسب‌وکارها کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید:

ادعای عجیب مقام عراقی | عراق بدهی خود به ایران را با نفت سیاه تسویه می کند

رفع چالش‌های صادرات به عراق

بازار صادراتی ایران در عراق با چند تهدید جدی روبروست. اول تحریم‌های بانکی و اقتصادی غرب و آمریکا. دوم رقیب قدرتمندی مانند ترکیه و سوم، یک‌طرفه بودن تجارت با عراق و بی‌رغبتی آنها برای توسعه مناسبات. در مورد اول، سال‌هاست که بخش خصوصی مسیرهای ابتکاری خود را به راه انداخته اما از اواسط سال گذشته، با دونرخی شدن ارز در عراق، تجارت ایران از مسیر صرافی‌ها با چالش افزایش قیمت تمام‌شده روبه‌رو شد. در آن زمان گرچه برخی فاتحه صادرات به عراق را خواندن اما رایزنی در رأس دولت توانست به عبور تجار از این گردنه سخت کمک کند.

مهدی ضیغمی، معاون وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در گفت‌وگو با همشهری، گفت: ترکیه قدیمی‌ترین رقیب ایران در بازار عراق است و تحولات مربوط به سهم بازار در رقابت با ترکیه اتفاق جدیدی نیست؛ اما از چندی پیش، مشکلاتی در بازار صادراتی ایران به خاطر اتفاقات ارزی عراق رخ داد که با تدابیر دولت و رایزنی‌های انجام شده به‌تدریج در حال مرتفع شدن است.

ضیغمی تأکید کرد: رسیدگی سریع به حواشی پیش‌آمده برای بازار صادراتی ایران در عراق این مسئله مدنظر رئیس‌جمهوری بود و یک هیات عالی‌رتبه نیز با همراهی وزیر امور خارجه کشورمان طی سفر به عراق با محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر این کشور دیدار کردند و مسئله در حال حل شدن است.

برآورد ضیغمی این است که ایران بازار صادرات عراق را از دست نخواهد دارد و به‌زودی توافق جامع تجاری بین دو کشور با هدف رساندن ارزش تجارت دوجانبه به ۲۰ میلیارد دلار اجرایی خواهد شد که حواشی فعلی را نیز برطرف می‌کند.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با تأکید بر اینکه ترکیه در بازار عراق رقیب ایران بوده و خواهد بود، گفت: «طبیعتاً آنها تلاش خود را برای حضور قوی‌تر در بازار عراق انجام می‌دهند و ما هم برنامه‌ریزی‌های خود را بر مبنای منفعت دوجانبه اجرایی خواهیم کرد.»

در این میان، از سال گذشته، تلاش‌های بزرگی برای سرمایه‌گذاری مشترک میان بخش‌های خصوصی ایران و عراق آغاز شده که هدف آن؛ وارد کردن تجارت ایران و عراق به جاده دوطرفه، و متوازن‌سازی مبادلات دو کشور است. اتفاقی که اگر رخ دهد، می‌تواند تجارت دو کشور را حتی به بالاتر از ارقامی نظیر ۲۰ میلیارد دلار برساند.

کد خبر 847409 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها سازمان توسعه تجارت ایران تجارت خارجی عراق

دیگر خبرها

  • برنامه ریزی برای ۷.۵ میلیارد دلار صادرات از خوزستان
  • عراقی‌ ها کدام کالاهای ایرانی را می‌ خرند؟
  • هدف‌گذاری برای ۷.۵ میلیارد دلار صادرات از خوزستان
  • ایران بازار عراق را از دست می‌دهد؟ | واکنش معاون وزیر صمت به رقابت ترکیه با ایران در بازار عراق
  • هدف‌گذاری رشد ۲۰ میلیارد‌دلاری تجارت
  • آفریقا؛ قاره فرصت‌ها/ موانع همکاری‌های تجاری ایران و آفریقا چیست؟ 
  • چند کشور آفریقایی کالای ایرانی می‌خرند؟
  • صادرات ایران به ۳۹ کشور آفریقایی
  • افزایش ۵۱ درصدی صادرات مشتقات نفتی ایران به قاره آفریقا
  • واردات گوشت گرم از آفریقا